Loolanka Imaaraatka iyo Qatar ma sababi karaa in Soomaaliya ay kala baxdo baddii ay ku jirtay? – Axadle
Tan iyo markii Qatar ay ku guuleysatay inay soo celiso xiriirkii diblumaasiyadeed ee Soomaaliya iyo Kenya Arbacadii, waxaa soo baxayay shaki badan oo ku saabsan in heshiiska labada dhinac uu qeyb ka yahay dib u soo celinta muranka xadka, oo la filayo inay go’aamiso maxkamadda ICJ. Dabayaaqada sanadkan. iyo sidoo kale heerka loolanka u dhexeeya Qatar iyo Imaaraadka Carabta ee Geeska Afrika.
Go’aanka dib loogu soo celinayo xiriirka waxaa xaqiijiyay Amiirka Qatar Tamiim, oo ku amaanay Farmaajo iyo Uhuru go’aanada xikmada iyo geesinimada leh ee ay qaateen, halka R / wasaare kuxigeenka ahna Wasiirka Arimaha Dibada Qatar Maxamed Bin Cabdiraxmaan Ala Tahni Wareysi gaar ah uu siiyay Al-Jazeera, wuxuu yiri. tani waxay timid kadib markii Farmaajo iyo Uhuru ay waraaqo ka heleen amiirka.
In kasta oo R / wasaare ku xigeenka Mahdi Guuleed uu sheegay in muranka badda lagu xallin doono maxkamadda ICJ, dhageysiga dacwadda ayaa dhammaaday 15-18 Maarso ee sannadkan, iyadoo laga sugayo xukun caddaalad ah, laakiin Axmed Macallin Fiqhi iyo Cabdiraxmaan Odowaa ayaa ka mid ah sharci-dajiyayaasha muujiyey shakiga. isagoo leh: Waa lama huraan in Madaxweynaha xilka ka tagayaa caddeeyo mowqifkiisa ku aaddan arrintan! Sharci dejiye Odowaa wuxuu leeyahay “Tanaasul waxaa sameyn doona Farmaajo!”
Shakiga sharci dejiyeyaasha waxaa sidoo kale uga sii daray wararka sheegaya in Farmaajo iyo Uhuru ay aadi karaan magaalada Doha 21-ka bisha May iyo in dacwada badda lagu xalin karo wadahadal ka baxsan ICJ, codsi ka yimid Nairobi.
Maxay yihiin faa iidooyinka iyo qasaaraha ku jira Heshiiska Soomaaliya iyo Kenya?!
Qatar Intii lagu guda jiray xiisadaha sii kordhaya iyo loolanka kala dhaxeeya Doha sanadkii 2017, Soomaaliya waxay bixisay $ 200 milyan oo mashruuc oo lagu dhisayo waddooyinka Muqdisho-Afgooye (30 km) iyo Muqdisho-Jawhar (90 km), mashruuca weli haray wuxuu ka shaqeeyay isu soo dhowaanshaha Soomaaliya heshiis kale oo dhanka badda ah oo fadhigiisu yahay Doha oo lala galo Kenya.
Si loo ballaariyo Bariga Afrika, Qatar Petrol waxay ku dhawaaqday bartamihii 2019 inay heshiis la gashay ENI iyo Total si ay u hesho saami dhan 25% sahaminta saddex baloog oo ku taal Lamu, oo ah gobol xuduud la leh Soomaaliya iyo Kenya.
Qatar waxay ka iibsatay 13.75 cutub ENI iyo 11.25 unug oo ay ka qaadatay Total, seddex baloog oo ku yaal Lamu Basin. Baloogyadan: L11A, L11B iyo L12 waxay ku yaalliin sidaan ku iri Lamu ee bariga Kenya, waxay ku fadhidaa dhul dhan 15,000 Km oo laba jibbaaran waxayna leedahay qoto dheer 1000-3000 mitir.
Qadar waxay u safartay Bariga Afrika iyadoo danaynaysa Imaaraatka Carabta oo ka gudubtay gacanka Cadmeed iyo gobolka Badda Cas, waxaana shaki ku jiraa in heshiiska hada Soomaaliya iyo Kenya uu arintaas la xiriira.
Imaaraadka iyo Geeska Afrika:
Shirkadda DP World ee laga leeyahay dalka Isutagga Imaaraatka carabta ayaa khamiistii lasoo dhaafay bixin doonta $ 1 bilyan oo lagu dhisayo dekedda Berbera-Itoobiya.
Shirkadaha Imaaraadka ee gobolka afartii sano ee la soo dhaafay. DP World waxay waddaa mashruuc ay ku casriyeyneyso dekedda Berbera oo ay ku baxday 442 milyan oo doolar, kaasoo ay la wareegtay 30 sano gudahood sanadkii 2017.
Shirkad kale oo laga leeyahay Imaaraatka, P&O Ports, ayaa la wareegtay Dekedda Boosaaso muddo 30 sano ah sanadkii 2017, waxaana ku baxay lacag dhan $ 336 milyan.
Loolanka u dhexeeya Qadar iyo Imaaraatka carabta kuma koobna Soomaaliya laakiin waxaa laga helaa meelo badan oo ka mid ah Afrika iyo Aasiya waana laba dal oo dhibaatooyinkoodu ka badan yihiin faa iidooyinkooda.
W / Q: Cabdicaziz Gurbiye
AFEEF: Aragtiyada ku xusan qodobkan waa kuwa qoraaga mana ahan inay ka tarjumayaan aragtida Axadle. Axadle, waa degel u furan qof kasta inuu soo bandhigo ra’yigiisa. U soo dir qoraaladaada Axadle@live.com Mahadsanid
