Qaramada Midoobay oo heshiis la gashay Itoobiya si gargaar
Caruur Itoobiyaan ah oo ka soo qaxay Tigray-ga oo sugaya in cunto loogu qaybiyo bakhaar hortiisa ku yaal xerada soogalootiga ee Um Raquba ee Gadaref, bariga Suudaan [Yasuyoshi Chiba / AFP]
Qaramada Midoobay ayaa sheegtay in ay heshiis la saxiixatay dowladda Itoobiya si loogu oggolaado in gargaar bani’aadamnimo “oo aan la carqaladeyn” loo gaarsiiyo gobolka Tigree ee xasaradu ka taagan tahay, ugu yaraan qaybaha hoos yimaada dawladda federaalka, wakaaladda wararka ee Associated Press ayaa sidaasi warisay Arbacadii.
Tani waxa ay u oggolaan doontaa gargaarka ugu horreeya ee gobolka oo ay ku nool yihiin lix milyan oo qof oo ku go’doomay dagaalladii billowday bil ka hor ee u dhexeeyay Dowladda dhexe iyo dowlad-gobolleedyada federaalka eeTigray, oo mid walba kan kale u arko mid sharci-darro ah.
Muddo toddobaadyo ah, UN-ka iyo kuwa kaleba waxa ay codsanayeen in gargaar lala soo gaaro iyadoo ay jiraan warar sheegaya in cunno, dawooyin iyo agabyo kale ay dhammaadeen dadka barakacyaasha ah.
Afhayeen u hadlay Qaramada Midoobay ayaa sheegay in howlgalka ugu horeeya ee lagu fulinayo ay ku salaysnaa doonta qiimeynta baahiyaha ay qabaan barakacyaash isla markaana la bilaabi doono Arbacada.
“Dabcan waxaan ka shaqeyneynaa inaan hubinno in gargaar laga bixiyo gobolka oo dhan iyo qof walba oo u baahan,” ayuu yiri.
“UN-ka iyo la-hawlgalayaasha samafalka ee Itoobiya waxaa ka go’an in ay la shaqeeyaan dowladda federaalka ee Itoobiya iyo dhammaan dhinacyada isku isku haya dalkaasi si loo hubiyo in howlaha bani’aadamnimada ee gobollada Tigray, Amxaarada iyo Cafarta ay si adag ugu saleysnaadaan baahiyaha loona fuliyo iyadoo loo hoggaansamayo heshiiskii qaramada midoobay. mabaadi’da aadanaha, eex la’aanta, madax-bannaanida iyo dhex-dhexaadnimada, “ayuu afhayeenka ku daray.
Qaxooti Itoobiyaan ah oo ka soo cararay colaada Tigray ayaa ka dhistay cooshado ku meel gaar ah xerada Um Raquba ee Suudaan.
Colaad in ka badan bil socotay.
Maanta oo Arbacada ah ayaa laga joogaa bil tan iyo markii ra’iisul wasaaraha Itoobiya Abiy Ahmed uu ku dhawaaqay hawlgal milatari oo ka dhan ah xoogaga daacada u ah jabhada Tigray People’s Liberation Front (TPLF)
Abiy, oo sanadkii hore ku guulaystay abaal gudka Nabada ee Nobel, ayaa diiday fikirka wadahadalka ee hogaamiyayaasha TPLF, kuwaas oo baxsad ku jira laakiin wuxuu sheegay in ay dagaalka sii wadayaan xitaa ka dib markay dawladu dhamaadkii usbuucan ku dhawaaqday guul ka dib markii ay ku dhawaaqday qabashada caasimada gobolka, Mekelle. .
Boqollaal, laga yaabee kumanaan, dad ah ayaa ilaa hadda ladilay, Qaramada midoobay waxa ay ka digtay masiibo bini’aadanimo iyadoo dadka rayidka ah ay ka cararayaan dagaalada.
Qaramada Midoobay ayaa sheegtay in ilaa laba milyan oo qof oo ku nool Tigray ay u baahan yihiin gargaar – taas oo labanlaab ka ah tirada ka hor dagaallada – illaa iyo hal milyan oo qofna waa barakaceen, oo ay ku jiraan in ka badan 45,000 oo Itoobiyaan ah oo qaxooti ahaan ugu qaxay dalka ay deriska yihiin ee Suudaan.
Cunnada, shidaalka iyo lacagta kaashka ah ayaa gabaabsi ah, sida laga soo xigtay xafiiska isku xirka arrimaha bini’aadanimada ee Qaramada Midoobay (OCHA), halka guddiga caalamiga ee laanqeyrta cas (ICRC) ay sheegeen in qalab caafimaad oo aasaasi ah uu yaalo.
Talaadadii, UN-ka ayaa ka dhawaajiyey cunno yari ba’an oo soo food saartay ku dhowaad 100,000 oo qaxooti Ereteriya ah oo gabaad ka dhiganaya xeryaha Tigray, iyagoo codsanaya “helitaan deg deg ah” si gargaar loo gaarsiiyo.
Dadka Eriteriyaanku badanaa waxa ay isku dayayaan in ay ka baxsadaan Xukunka milatari oo qasab ah, isla markaana aan xadidneyn iyo cadaadis ama ay raadiyaan fursado ka wanaagsan wixii muddo dheer ku noolaayeen maadaama ay ku noolyihiin wadanka ugu go’doonsan adduunka.
Isha: Mustaqabal, AL JAZEERA & AP